Χιλιάδες πράξεις μεταβίβασης ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2024 μπαίνουν στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ, με τους φοροελεγκτές να ξεκινούν ελέγχους με στόχο τον εντοπισμό περιπτώσεων όπου σπίτια, γραφεία, καταστήματα και οικόπεδα άλλαξαν χέρια χωρίς να έχει πληρωθεί ο ΕΝΦΙΑ.
Με εντολή του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, ξεκινούν οι έλεγχοι με στόχο να εντοπιστούν παρατυπίες στις μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν εντός του 2024, και συγκεκριμένα να διαπιστωθεί εάν επισυνάπτεται το απαιτούμενο πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ. Πρόκειται για το έγγραφο που πιστοποιεί ότι ο ιδιοκτήτης έχει πληρώσει –ή απαλλαγεί νόμιμα– από τον φόρο για τα τελευταία πέντε έτη πριν τη μεταβίβαση.
Έλεγχοι από το γραφείο
Οι διασταυρώσεις γίνονται απομακρυσμένα από τις ΔΟΥ και τα Κέντρα Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ), μέσω ειδικών Τμημάτων Συμμόρφωσης και Κατοχής Ακινήτων, με αξιοποίηση ηλεκτρονικών δεδομένων και εφαρμογή risk analysis.
Μόνο μέσα στο 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υποβλήθηκαν 211.610 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης μέσω της πλατφόρμας myPROPERTY και ακόμη 111.705 δηλώσεις φόρου κληρονομιάς. Και τώρα, όλα αυτά τα στοιχεία μπαίνουν στο στόχαστρο.
Τι προβλέπει ο νόμος
Ο νόμος είναι απολύτως σαφής: χωρίς επισυναπτόμενο πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, δεν μπορεί να συνταχθεί κανένα συμβόλαιο που σχετίζεται με σύσταση, μεταβίβαση ή αλλοίωση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτου. Οι συμβολαιογράφοι υποχρεούνται να αναφέρουν και να επισυνάπτουν το πιστοποιητικό, είτε πρόκειται για επαχθή μεταβίβαση, είτε για αποδοχή κληρονομιάς.
Στις μεταβιβάσεις λόγω αγοράς, το πιστοποιητικό πρέπει να βεβαιώνει ότι το ακίνητο δηλώνεται στον ΕΝΦΙΑ τα πέντε (ή και έξι) προηγούμενα έτη. Στις λοιπές δικαιοπραξίες, πρέπει να φαίνεται και ότι έχουν εξοφληθεί ή ρυθμιστεί οι σχετικές φορολογικές υποχρεώσεις.
Ακόμη και οι υποθηκοφύλακες ή οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνούνται τη μεταγραφή συμβολαίου που δεν συνοδεύεται από το σχετικό πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.
Τα πρόστιμα
Οι συμβολαιογράφοι και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις για το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ υπόκεινται σε πρόστιμο ανά συμβολαιογραφική πράξη, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συμβαλλομένων, των ακινήτων ή των δικαιωμάτων επ’ αυτών, το οποίο ορίζεται σε 2% επί της διαφοράς της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων, για τα οποία επισυνάπτεται ανακριβές πιστοποιητικό, το οποίο πρόστιμο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο από 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση που από τη χρήση ανακριβούς πιστοποιητικού δεν προκύπτει απώλεια φόρου, δεν επιβάλλεται πρόστιμο.
Αν δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό, το πρόστιμο ορίζεται σε 1‰ επί της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων για τα οποία δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ανά συμβολαιογραφική πράξη και δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο από 1.000 ευρώ.
Εφόσον διαπιστωθεί από μεταγενέστερο έλεγχο, που διενεργείται εντός δεκαετίας από τον προηγούμενο έλεγχο, ότι συμβολαιογράφος, φύλακας μεταγραφών ή προϊστάμενος κτηματολογικού γραφείου προέβησαν στην ίδια παράβαση για το ίδιο ακίνητο, το αναλογούν πρόστιμο διπλασιάζεται.
