Αυξημένες θεωρούνται πλέον οι πιθανότητες η ελληνική οικονομία να «τρέξει» με ρυθμό πάνω από 2% το 2025, σύμφωνα με τη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, η οποία αξιολογεί τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου.
Το ΑΕΠ ενισχύθηκε κατά 2% σε ετήσια βάση και κατά 0,6% συγκριτικά με το δεύτερο τρίμηνο, επιβεβαιώνοντας επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας. Σε επίπεδο εννεαμήνου, ο ρυθμός μεγέθυνσης διαμορφώθηκε επίσης στο 2%.
Η επίδοση ήταν οριακά χαμηλότερη από την πρόβλεψη της ΕΤΕ (2,2%), ωστόσο ο μέσος όρος του 2025 παραμένει σε τροχιά που συμβαδίζει με τις αρχικές εκτιμήσεις, καθώς προηγήθηκε ανοδική αναθεώρηση των στοιχείων του πρώτου εξαμήνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα υπερέχει σταθερά του μέσου όρου της Ευρωζώνης, τον οποίο ξεπερνά για 17ο συνεχόμενο τρίμηνο.
Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αποτέλεσαν την ισχυρότερη κινητήρια δύναμη της οικονομίας. Κατέγραψαν άνοδο 12,8% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο – από 7,6% στο δεύτερο – και ανήλθαν στο 18,4% του ΑΕΠ, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 ετών. Η συμβολή τους στη συνολική αύξηση του ΑΕΠ έφτασε τις 2,1 ποσοστιαίες μονάδες.
Κομβικό ρόλο είχαν οι κατασκευές:
- Οι κατοικίες εκτινάχθηκαν κατά 25,4%,
- οι μη οικιστικές κατασκευές κατά 17,9%.
Στα θετικά στοιχεία καταγράφεται και η υποχώρηση της αβεβαιότητας σχετικά με αποφάσεις του ΣτΕ για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, κάτι που «ξεμπλόκαρε» έργα που βρίσκονταν σε αναμονή. Παράλληλα, οι επενδύσεις σε μεταφορικό εξοπλισμό αυξήθηκαν κατά 28%.
Η αναθεώρηση των στοιχείων για τα προηγούμενα έτη αποτυπώνει τελικά μια πιο δυναμική πορεία των επενδύσεων: οι δαπάνες παγίου κεφαλαίου για το πρώτο εξάμηνο του 2025 εμφανίζονται αυξημένες κατά 1 δισ. ευρώ έναντι της αρχικής εκτίμησης και κατά 1,6 δισ. ευρώ για το 2024.
Οι υψηλότερες επενδύσεις συνοδεύτηκαν από αισθητή πτώση των αποθεμάτων – μια μεταβολή που οφείλεται τόσο σε τεχνικές αναταξινομήσεις όσο και στη δυναμική ζήτησης. Η συνεισφορά των αποθεμάτων στο ΑΕΠ μειώθηκε σημαντικά, από +3 μονάδες το 2024 σε +1,5, ενώ για το πρώτο εξάμηνο του 2025 έγινε αρνητική (-1,7 μονάδες). Το τρίτο τρίμηνο η επίδραση ήταν ακόμη εντονότερη (-4,5 μονάδες), αντανακλώντας τη συρρίκνωση των διαθέσιμων ποσοτήτων λόγω υψηλής κατανάλωσης και ταχύτερης υλοποίησης έργων.
Η κατανάλωση παραμένει δυνατή – Στηρίζουν οι αυξημένες αποδοχές
Η ιδιωτική κατανάλωση συνέχισε σε ισχυρή πορεία, αυξανόμενη κατά 2,4% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο. Για το πρώτο εξάμηνο, τα στοιχεία αναθεωρήθηκαν ανοδικά στο 2,5%. Η μέση αύξηση κατανάλωσης για τη διετία 2023–2024 εκτιμάται πλέον στο 2,3%.
Καταλυτικό ρόλο παίζουν οι αμοιβές της εργασίας, που αυξήθηκαν κατά 7,2% – νέο ιστορικό υψηλό σε επίπεδο συνολικών αποδοχών. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,8% και το ωρομίσθιο κατά περίπου 4%. Οι αναθεωρήσεις για το 2023–24 προσθέτουν περίπου 1,1 δισ. ευρώ ετησίως στο εισόδημα των εργαζομένων.
Καθαρές εξαγωγές: Η δεύτερη συνεχόμενη θετική έκπληξη
Οι καθαρές εξαγωγές ενίσχυσαν την ανάπτυξη για δεύτερο τρίμηνο. Η συμβολή τους ανήλθε σε +2,4 μονάδες, από +2 στο δεύτερο τρίμηνο. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 1,7%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών κατά 1,1%. Μικρή κάμψη στις επιδόσεις της ναυτιλίας εξισορροπήθηκε από καλύτερη πορεία στον τουρισμό.
Ταυτόχρονα, οι εισαγωγές κατέγραψαν ισχυρή πτώση (-4% συνολικά, -5% στα αγαθά), συμβάλλοντας καθοριστικά στη διαμόρφωση θετικού ισοζυγίου. Σε σταθερές τιμές, οι εισαγωγές αναθεωρήθηκαν πτωτικά κατά 2% για το 2024 και το πρώτο εξάμηνο του 2025, εξέλιξη που συνδέεται με υψηλότερο αποπληθωριστή εισαγωγών.
Τι δείχνουν οι προβλέψεις για το τέταρτο τρίμηνο και για το 2026
Το μοντέλο υψηλής συχνότητας της ΕΤΕ (nowcasting) προβλέπει για το τέταρτο τρίμηνο του 2025 ρυθμό ανάπτυξης 2,2% σε ετήσια βάση και αύξηση 0,8% σε τριμηνιαία βάση.
Με βάση τους δείκτες:
- Ο οικονομικός κλίμα υποχώρησε οριακά, αλλά κατασκευές, υπηρεσίες και λιανικό εμπόριο διατηρούν δυναμική.
- Ο δείκτης μεταποιητικής παραγωγής επιταχύνθηκε στο 4,2% τον Οκτώβριο.
- Τα διαθέσιμα εισοδήματα ενισχύονται λόγω φοροελαφρύνσεων από το 2026.
- Η δημοσιονομική ώθηση αυξάνεται στο τέλος του 2025, με ενισχυμένες δαπάνες ΠΔΕ και ΤΑΑ.
- Η κατασκευαστική δραστηριότητα ανακάμπτει, με άνοδο των οικοδομικών αδειών κατά 11,3%.
Όπως σημειώνει καταληκτικά η ΕΤΕ, η ανάγκη αναπλήρωσης των αποθεμάτων, η άνοδος των πραγματικών εισοδημάτων και η ισχυρή δυναμική των επενδύσεων αποτελούν παράγοντες που μπορούν να στηρίξουν ακόμη υψηλότερη αναπτυξιακή επίδοση το 2026.
