Μέχρι το τέλος του 2025 έχουν περιθώριο οι φορολογούμενοι να υποβάλουν τις δηλώσεις για χρηματικές δωρεές και γονικές παροχές, εφόσον θέλουν να καλύψουν τεκμήρια διαβίωσης ή αγορές περιουσιακών στοιχείων που δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματά τους. Οι δηλώσεις γίνονται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή έξτρα φόρου λόγω «πόθεν έσχες».
Μετά την υποβολή της δήλωσης, η ΑΑΔΕ θα διασταυρώσει κάθε συναλλαγή με τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Αν δεν επιβεβαιωθεί η μεταφορά των χρημάτων ή δεν προσκομιστούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, χάνεται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ.
Μυστικά και παγίδες
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, η διαφορά μεταξύ τεκμαρτού και πραγματικού εισοδήματος μπορεί να καλυφθεί με χρηματικές γονικές παροχές ή δωρεές, αρκεί η σχετική δήλωση να υποβληθεί μέσα στο ίδιο φορολογικό έτος που έγινε η δαπάνη για την αγορά ή τη διαβίωση.
Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
- Εμπρόθεσμη δήλωση: Αν η δήλωση της γονικής παροχής ή δωρεάς έχει γίνει έως το τέλος του ίδιου έτους, τα ποσά λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση.
- Εκπρόθεσμη δήλωση: Αν η δήλωση γίνει μεταγενέστερα, η ΑΑΔΕ μπορεί να αναγνωρίσει τα ποσά μόνο εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξή τους και η νόμιμη φορολόγηση ή απαλλαγή τους.
- Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποδεικνύεται ότι τα χρήματα παραδόθηκαν στον δωρεοδόχο ή στο τέκνο πριν την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.
- Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει μόνο για μεταβιβάσεις μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας, δηλαδή συζύγων, γονέων, τέκνων και εγγονών. Αδέλφια, ανίψια και λοιποί συγγενείς δεν καλύπτονται.
- Η μεταφορά πρέπει να γίνει μέσω τραπεζικού συστήματος. Γονικές παροχές σε μετρητά, τα οποία κατατίθενται σε τραπεζικό λογαριασμό, φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 10% χωρίς αφορολόγητο όριο.
- Στις διαδοχικές δωρεές (π.χ. από τέκνο σε γονέα και στη συνέχεια σε αδελφό), η ΑΑΔΕ ελέγχει ποιος είναι ο τελικός ωφελούμενος και αν η πράξη έχει σκοπό τη φοροαποφυγή. Εφόσον διαπιστωθεί καταστρατήγηση, επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ.
- Αν και στη φάση υποβολής της δήλωσης δεν ζητείται απόδειξη του πόθεν έσχες του δωρητή, αυτό ελέγχεται μεταγενέστερα.
- Σε περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου. Στην περίπτωση που αποδεικνύεται η «χρήση» του χρηματικού ποσού από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται φόρος δωρεάς.
- Η ανάληψη χρηματικού ποσού από κοινό λογαριασμό από συνδικαιούχο αυτού, ο οποίος δεν έχει συνεισφέρει στον λογαριασμό και χρησιμοποιεί το χρηματικό ποσό για λογαριασμό του, θεωρείται δωρεά. Στην περίπτωση αυτή, η εφορία μπορεί να διενεργήσει έλεγχο, εάν διαπιστώσει ότι άτομο που συμμετέχει σε κοινό λογαριασμό κάνει ανάληψη ή μεταφορά ποσού σε άλλον λογαριασμό, ποσού το οποίο υπερβαίνει τη συνεισφορά του στον κοινό λογαριασμό. Στις περιπτώσεις αυτές και εφόσον το ποσό είναι μεγάλο, μπορεί να θεωρηθεί δωρεά ή γονική παροχή. Τότε θα πρέπει να υποβληθεί σχετική δήλωση στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ, ώστε να φορολογηθεί ή να απαλλαγεί.
