Με τις επιπτώσεις της επιβολής δασμών στο διεθνές εμπόριο να παραμένουν απρόβλεπτες, με τα κόστη των εταιριών ν’ αυξάνονται, αλλά και την αστάθεια στις αγορές να κλιμακώνεται, η σύγκλιση των εντάσεων και των ταραχών κατά τη φετινή χρονιά επισκιάζει την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας, αποτελώντας μία ουσιαστική δοκιμασία για την αντοχή των οικονομιών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ωστόσο, η κινεζική οικονομία αναδύεται ως μία σημαντική εξαίρεση, στο γενικότερο παγκόσμιο περιβάλλον οικονομικής αστάθειας.
Με ετήσια αύξηση του κινεζικού ΑΕΠ στο 5,3% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, αλλά και με εκτιμώμενη συνεισφορά 30% στην παγκόσμια οικονομία, η Κίνα αποτελεί ένα σημαντικό κέντρο για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη την ώρα που αρκετές αναπτυγμένες οικονομικά χώρες δίνουν μάχη προκειμένου να καταγράψουν ετήσια ανάπτυξη σε ποσοστό 2%.
Η ανθεκτικότητα της κινεζικής οικονομίας δεν μπορεί ν’ αποδοθεί στην τύχη. Είναι αποτέλεσμα της μακροπρόθεσμης προσέγγισης του Πεκίνου σε αυτό, που η κινεζική ηγεσία ονομάζει «αλλαγές που δεν είναι ορατές μέσα σε έναν αιώνα».
Αυτή η φράση, που συχνά επαναλαμβάνεται από τον Σι Τζινπίνγκ και τα ανώτατα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος, συνοψίζει την επιδίωξη για μια βαθιά, δομική αναδιάρθρωση τόσο της εσωτερικής κινεζικής οικονομίας όσο και της διεθνούς θέσης της χώρας.
Από την εξάρτηση των εξαγωγών στην εσωτερική ζήτηση
Η Κίνα έχει σχεδιάσει σε βάθος χρόνου μια μετάβαση από το εξαρτημένο από τις εξαγωγές και τις επενδύσεις μοντέλο ανάπτυξης προς ένα μοντέλο που βασίζεται στην τεχνολογική καινοτομία, την αυτάρκεια και τη διεύρυνση της εσωτερικής ζήτησης.
Η πανδημία του κορωνοϊού και οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις επιτάχυναν αυτή τη μετάβαση. Το Πεκίνο, αντί να αντιδρά σπασμωδικά στις διεθνείς πιέσεις, ακολούθησε μια κατεύθυνση οικονομικής «αποσύνδεσης» (decoupling) από ευάλωτες εξαρτήσεις – ενισχύοντας ταυτόχρονα τον έλεγχο σε κρίσιμες αλυσίδες παραγωγής, επενδύοντας μαζικά σε στρατηγικούς τομείς όπως τα μικροτσιπ, τα ηλεκτρικά οχήματα και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και προωθώντας μια σειρά πρωτοβουλιών που εντάσσονται στο πλαίσιο της πολιτικής «διπλής κυκλοφορίας».
Παράλληλα, η Κίνα διατηρεί μια συγκριτική πολιτική και διοικητική σταθερότητα, η οποία επιτρέπει την εφαρμογή πολιτικών σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, χωρίς τους περιορισμούς των εκλογικών κύκλων. Αυτή η θεσμική συνέχεια επιτρέπει στις αρχές να εστιάζουν στην επίτευξη στόχων που ξεπερνούν τις ανάγκες του παρόντος, διαμορφώνοντας τις συνθήκες για μια «παγκόσμια Κίνα» του 2050.
Ήρεμη ηγετική δύναμη
Στο εξωτερικό, η Κίνα επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση της ως ηγέτιδα δύναμη ενός νέου πολυπολικού κόσμου, προωθώντας οικονομικές και γεωπολιτικές πρωτοβουλίες όπως η «Πρωτοβουλία της Ζώνης και του Δρόμου» (Belt and Road Initiative), οι BRICS και η αναδιάταξη εμπορικών σχέσεων με χώρες του Παγκόσμιου Νότου.
Συνολικά, η κινεζική προσέγγιση δεν περιορίζεται σε άμεσες απαντήσεις στις οικονομικές κρίσεις, αλλά διαμορφώνει σταθερά έναν νέο δρόμο μακροπρόθεσμης προσαρμογής και ενίσχυσης της παγκόσμιας επιρροής της χώρας. Η έννοια των «αλλαγών που δεν είναι ορατές μέσα σε έναν αιώνα» λειτουργεί όχι μόνο ως προφητεία, αλλά και ως οδηγός στρατηγικής – θέτοντας τις βάσεις για μια νέα παγκόσμια τάξη όπου η Κίνα φιλοδοξεί να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.
