Η φετινή Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης αποκτά ξεκάθαρα πολιτικό βάρος, που υπερβαίνει τον παραδοσιακό της ρόλο ως βήμα εξαγγελιών οικονομικής πολιτικής. Με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ανεβαίνει στο βήμα του «Βελλίδειου» το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου, η ομιλία του αναμένεται να αποτελέσει την άτυπη εκκίνηση μιας προεκλογικής περιόδου που διαμορφώνεται ήδη. Το κυβερνητικό επιτελείο καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη παροχής στήριξης στην κοινωνία και στην υποχρέωση να διαχειριστεί πολιτικά τις κρίσεις που βαραίνουν το κλίμα, όπως η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι δύο δικογραφίες για την τραγωδία των Τεμπών.
Η συγκυρία επιβάλλει προσεκτικούς χειρισμούς. Από τη μία, η κυβέρνηση επιδιώκει να εμφανιστεί ως σταθερή δύναμη που συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις και ενισχύει τη μεσαία τάξη. Από την άλλη, αντιμετωπίζει έντονη κριτική για ζητήματα διαφάνειας, λογοδοσίας και κοινωνικής ευαισθησίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΘ 2025 δεν θα είναι απλώς μια παρουσίαση οικονομικών μέτρων, αλλά ένα μήνυμα πολιτικής κατεύθυνσης και μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της ατζέντας υπέρ της κυβέρνησης.
Μακροοικονομική σταθερότητα και δημοσιονομικοί δείκτες
Το αφήγημα που αναμένεται να αναπτύξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει την εικόνα μακροοικονομικής σταθερότητας και βελτίωσης των δημοσιονομικών δεικτών, προβάλλοντας ταυτόχρονα μια αίσθηση κοινωνικής μέριμνας. Ωστόσο, η πολιτική σκιά των ανοιχτών υποθέσεων και η κόπωση μέρους της κοινωνίας από τις αλλεπάλληλες κρίσεις ενδέχεται να δυσκολέψουν την αποδοχή των εξαγγελιών ως «ανακουφιστικού» πακέτου.
Η σημασία της φετινής ΔΕΘ έγκειται και στο ότι θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την αντιπολίτευση, η οποία θα επιχειρήσει να αποδομήσει τις εξαγγελίες είτε ως ανεπαρκείς είτε ως προεκλογικές παροχές χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Η προεκλογική δυναμική που διαμορφώνεται δημιουργεί το ενδεχόμενο η πολιτική αντιπαράθεση των επόμενων μηνών να δομηθεί γύρω από τις υποσχέσεις και τις δεσμεύσεις που θα ακουστούν στο «Βελλίδειο».
Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, τα μέτρα που θα παρουσιαστούν αποκτούν διπλή λειτουργία: από τη μια ως εργαλείο κοινωνικής πολιτικής και από την άλλη ως κεντρικό πυλώνα της εκλογικής στρατηγικής της Νέας Δημοκρατίας. Ο τρόπος με τον οποίο θα γίνουν δεκτά από την κοινωνία και την πολιτική σκηνή θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το αν η φετινή ΔΕΘ θα καταγραφεί ως σημείο ενίσχυσης ή δοκιμασίας της κυβερνητικής πορείας.
Το καλάθι της ΔΕΘ: Παρεμβάσεις έως και 2 δισ. ευρώ
Πάμε τώρα σε αυτά που θα περιλαμβάνει το πακέτο παροχών. Ο δημοσιονομικός χώρος που έχει «κλειδώσει» για τα νέα μόνιμα μέτρα του 2026 ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ μετά και την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Ωστόσο, αρμόδια κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι στις διαβουλεύσεις με τη Κομισιόν για τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας και τις προβλέψεις για το Προσχέδιο Προϋπολογισμού του 2026 ο δημοσιονομικός χώρος μπορεί να διευρυνθεί, άρα να χωρέσουν περισσότερα μόνιμα μέτρα στήριξης των πολιτών. Δεν αποκλείεται το πακέτο των παρεμβάσεων του 2026 να προσεγγίσει τα 2 δισ. ευρώ.
Στο «καλάθι» της ΔΕΘ αναμένεται να χωρέσουν μειώσεις άμεσων φόρων με αλλαγές στην φορολογική κλίμακα, ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά, νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, «κούρεμα» τεκμηρίων αλλά και κίνητρα και ενδεχομένως αντικίνητρα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων με στόχο να πέσουν στην αγορά κλειστές κατοικίες.
Τα μέτρα που έχουν «κλειδώσει»
Μεταξύ των μέτρων που «κλειδώνουν» περιλαμβάνονται:
1. Αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων με στόχο την ελάφρυνση των φορολογουμένων που ανήκουν στη λεγόμενη μεσαία τάξη. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται:
- Η προσθήκη ενός ενδιάμεσου συντελεστή στο κλιμάκιο εισοδήματος από τα 10.001 ευρώ μέχρι και τα 20.000 ευρώ τα οποία σήμερα φορολογούνται με συντελεστή 22%.
- Αύξηση του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής. Σήμερα ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ.
2. Νέα φορομπόνους για οικογένειες με παιδιά, καθώς στόχος της κυβέρνησης είναι η στήριξη των οικογενειών μέσω φοροαπαλλαγών. Μεταξύ άλλων εξετάζεται η αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων.
3. Κούρεμα των τεκμηρίων διαβίωσης.
4. Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
5. Στοχευμένες διορθώσεις στο τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών.
6. «Ψαλίδι» ή ακόμα και με κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους συνταξιούχους.
7. Μείωση των φόρων για τους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα από ενοίκια με την εφαρμογή ενός ενδιάμεσου συντελεστή φορολόγησης στο κλιμάκιο του εισοδήματος από τα 12.000 ευρώ έως τα 35.000 ευρώ.
