Η απόφαση του Πρωτοδικείου Νάξου για την Πορτάρα είναι σαφής: Η περίφραξη
θα παραμείνει στον χώρο, ακριβώς ως έχει, και θα απομακρυνθεί στις 27 Σεπτεμβρίου.
Δηλαδή ακριβώς την ημερομηνία που το υπουργείο Πολιτισμού θα την απομάκρυνε και θα ξεκινούσε την αντικατάστασή της με τη μόνιμη προστατευτική περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου της Πορτάρας. Χθες, ο δήμαρχος Νάξου πανηγύριζε λέγοντας ότι κέρδισε τα ασφαλιστικά μέτρα και ότι το «συρματόπλεγμα» από την Πορτάρα βγαίνει, αλλά πρόκειται απλώς για την επικύρωση, μέσω δικαστηρίου, του σχεδιασμού που είχε γίνει εξαρχής από το υπουργείο.
Όλα ξεκίνησαν όταν ένας τουρίστας σήκωσε ένα κομμάτι μάρμαρου από τον ναό για να φωτογραφηθεί. Κατόπιν αυτού του συμβάντος το ΥΠΠΟ προχώρησε σε ελαφριά περίφραξη του μνημείου του Ναού του Απόλλωνα (Πορτάρα), στη νησίδα Παλάτια Νάξου προσωρινά, έως τις 27.9.2025.
Κατόπιν ο δήμος προσέφυγε στο Πρωτοδικείο Νάξου και ζήτησε από το υπουργείο Πολιτισμού να αφαιρέσει άμεσα την περίφραξη και να μη λάβει κανένα ανάλογο προστατευτικό μέτρο. Από την πλευρά του, το ΥΠΠΟ κατέθεσε όλα τα έγγραφα που τεκμηρίωναν ότι είχε υπάρξει και δεύτερο περιστατικό και χθες εκδόθηκε η απόφαση της προέδρου Πρωτοδικών Νάξου, σύμφωνα με την οποία η επίμαχη περίφραξη θα παραμείνει στο χώρο, ακριβώς ως έχει και θα απομακρυνθεί την 27.9.2025, την ημέρα που το υπουργείο Πολιτισμού είχε προαποφασίσει την απομάκρυνση και την αντικατάστασή της με τη μόνιμη προστατευτική περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου της Πορτάρας.
Ποιοι είναι όμως η έννοια της προσωρινής διαταγής;
Σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθένας που θεωρεί ότι θίγεται από μια ενέργεια άλλου, μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να υποχρεώσει τον τελευταίο να άρει την ενέργεια αυτή και μάλιστα άμεσα, με την ταχεία διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Στην εξαιρετική περίπτωση που ο αιτών θεωρεί πως δεν μπορεί να περιμένει ούτε καν αυτό το σύντομο διάστημα έως ότου εκδοθεί η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων, διότι θα έχει στο μεταξύ υποστεί τέτοια βλάβη που, ακόμη και αν δικαιωθεί τελικά, η ζημιά του δεν θα αποκαθίσταται, τότε δύναται να ζητήσει από το δικαστήριο πρόσθετη προστασία: να εκδώσει Προσωρινή Διαταγή, να διατάξει δηλαδή αυτόν που διενήργησε την προσβλητική ενέργεια να την άρει, πριν καν δικαστεί η υπόθεση.
Αυτό ακριβώς έκανε ο δήμαρχος Νάξου στην περίπτωση του μνημείου της Πορτάρας. Κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του υπουργείου Πολιτισμού, με αίτημα η αρχαιολογική υπηρεσία να αποσύρει την -έτσι κι αλλιώς προσωρινή- περίφραξη που τοποθέτησε στο μνημείο, μετά το γνωστό περιστατικό με τον ασεβή τουρίστα. Επειδή όμως, όπως υποστήριξε ο δήμαρχος, η επίμαχη περίφραξη είναι τόσο πολύ «παράνομη» και ο δήμος προσβάλλεται τόσο πολύ, ζήτησε από το δικαστήριο να υποχρεώσει την αρχαιολογική υπηρεσία να την αφαιρέσει, πριν καν δικαστεί η υπόθεση, στη δικάσιμο της 28ης Σεπτεμβρίου 2025.
Τι έκρινε το δικαστήριο
Το δικαστήριο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έκρινε ότι η περίφραξη είναι παράνομη, ούτε ότι πρέπει να περιοριστεί σε χώρο ή σε ύψος, αλλά ούτε διέταξε την αρχαιολογική υπηρεσία να σπεύσει να την αφαιρέσει ήδη από τώρα και πριν τη δικάσιμο του Σεπτεμβρίου, όπως ζητούσε ο δήμαρχος.
Αυτό που είπε το δικαστήριο είναι ότι η περίφραξη θα παραμείνει στη θέση της για να προστατεύει το μνημείο έως τις 27 Σεπτεμβρίου, και μάλιστα όπως ακριβώς είναι σήμερα, δηλαδή με το απλό υλικό του συρματοπλέγματος και στο ύψος του 1,5 μ., θα απομακρυνθεί δε μόνο με ενέργειες της αρχαιολογικής υπηρεσίας και μόνο προκειμένου να αντικατασταθεί με τη νέα μόνιμη περίφραξη που έχει ήδη ετοιμάσει το υπουργείο Πολιτισμού, ώστε να μη μείνει το μνημείο απροστάτευτο ούτε για μία ώρα.
Όμως, όπως έχει ενημερώσει το ΥΠΠΟ, αυτός ήταν εξαρχής ο σχεδιασμός του υπουργείου. Να μείνει στον χώρο η συγκεκριμένη περίφραξη μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, προκειμένου να προλάβει να ετοιμαστεί και να τοποθετηθεί η μόνιμη περίφραξη. Συνεπώς, δεν πρόκειται για «δικαστική δικαίωση» του δημάρχου, αφού αυτό που ζήτησε ήταν να απομακρυνθεί η περίφραξη πριν τη δικάσιμο αλλά τελικά αυτή θα μείνει έως την 27η Σεπτεμβρίου, όπως είχε σχεδιάσει το υπουργείο Πολιτισμού. Επίσης, κατά τις ίδιες πληροφορίες, το υπουργείο δεν «αναγκάστηκε» να εκπονήσει μελέτη μόνιμης περίφραξης, όπως υποστηρίζει ο δήμαρχος, καθώς η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων είχε συντάξει τη μελέτη αυτή και την είχε προωθήσει στο υπουργείο ήδη από τις αρχές Αυγούστου, πριν καν ο δήμος καταθέσει την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων.